محرم، ماه ايثار و از جان گذشتگی، ماه حماسه و شجاعت و جوانمردی و ماه ظلم ستيزی و مبارزه با ذلت است.
محرم ماه شور و شعور و عشق و فرياد است. ای ماه خون، دوباره می‌آيی و سکوت تاريخ را در هم می‌شکنی و بغض ناله را از حنجره‌ها آزاد می‌سازی.بانگ کاروانت به گوش می‌آيد و عاشقان را دوباره به مهمانی فرا می‌خوانی. سلام بر حسين سيد و سالار شهيدان و ياران باوفايش. آن اصحاب شهادت طلبش که مصداق واقعی آگاهی و ايمان و شجاعت و فداکاری بودند، چه آن‌هايی که در رکابش به فيض شهادت رسيدند و چه آن‌هايی که پيش از عاشورا شهيد شدند. مصائب امام حسين(عليه‌السلام) و اهل بيتش در اين راه آنقدر عظيم و جانسوز است که اگر همه ايام محرم هم از آن گفته شود باز هم نمی‌توان حق مطلب را به درستی ادا کرد.
با توجه به ورود امام حسين(عليه‌السلام) و يارانش در روز دوم محرم به کربلا و شهادتشان در روز دهم، شيعيان دهه اول اين ماه را به ياد آنان و ذکر مصيبتشان به سوگواری و عزاداری ويژه‌ای می‌پردازند و در بزرگداشت شهدای کربلا هر روز از اين دهه را مختص به يکی از حماسه سازان اين نهضت جاويدان قرار داده‌اند:
- روز اول: مسلم‌بن‌عقيل (عليه‌السلام)
- روز دوم: ورود کاروان به کربلا
- روز سوم: حضرت رقيه (عليه‌السلام)
- روز چهارم: حضرت حر و طفلان حضرت زينب (عليه‌السلام)
- روز پنجم: حضرت عبدالله‌بن‌الحسن و اصحاب
- روز ششم: حضرت قاسم‌بن‌الحسن(عليه‌السلام)
- روز هفتم: حضرت علی اصغر (عليه‌السلام) و روضه عطش
- روز هشتم: حضرت علی‌اکبر(عليه‌السلام)
- روز نهم: حضرت عباس(عليه‌السلام)
- روز دهم: حضرت اباعبدالله (عليه‌السلام) و شام غريبان
- روز يازدهم: حرکت کاروان از کربلا
- روز دوازدهم: ورود کاروان به کوفه
- روزسيزدهم: مصائب امام سجاد و حضرت زينب(س) در کوفه و شام
